بر خلاف باور عموم، علامت خشونت خانگی علیه زنان همیشه بارز و مشخص نیست. در واقع در کنار آسیب های فیزیکی به افراد، خشونت خانگی به معنای به دست گرفتن کنترل ذهن و احساسات شخص نیز می باشد. تجربه خشونت می‌تواند احساس ترس و گیجی را در شما ایجاد کند. شما ممکن علت اصلی بسیاری اقدامات شریک زندگی خود را نتوانید به خوبی درک کنید.
معمولا نمود فیزیکی خشونت خانگی در ابتدا رخ نمی‌دهد؛ بلکه می تواند به مرور زمان شکل های مختلفی به خود بگیرید و به صورت تدریجی پیشرفت کند. ممکن است در ابتدا رفتارهای عجیب و متفاوت، به ندرت رخ دهند.
یک دلیل عجیب برای دور نگه داشتن شما از دوستان و خانواده‌تان، نمود اولیه رفتارهای پرخطر بعدی است. زمانی که ارتباط شما با دیگران قطع شد، خشونت نیز شدیدتر می شود؛ یعنی درست زمانی که احساس می کنید در دام افتاده‌اید و تنهایید.
علامت خشونت خانگی علیه زنان: نشانه‌های بد رفتاری
اگر از شریک زندگی خود می ترسید، باید این احساس و نشانه را جدی بگیرید. شما ممکن است از بیان افکار خود، مطرح کردن موضوعات خاص و یا حتی نه گفتن به رابطه جنسی، بترسید. صرف نظر از دلیل چنین احساسی، ترس جایی در یک رابطه عاطفی سالم ندارد. اگر احساس می کنید که مورد سوءاستفاده قرار گرفته‌اید، به احتمال زیاد احساس شما درست است و باید در این خصوص درخواست کمک کنید.
همچنین نشانه هایی در رفتار همسر یا پارتنر وجود دارد که می توانند به عنوان علامت خشونت خانگی و زنگ هشدار در نظر گرفته شوند. این نشان ها عبارتند از:
شریک زندگیتان قلدری می‌کند، شما را تهدید یا کنترل می‌کند:
- به شما تهمت خیانت می زند.
- شما را به خاطر سو استفاده مقصر می داند.
- از شما انتقاد می کند.
- نظرات خود در خصوص پوشش و ظاهرتان را به شما تحمیل می کند.
- شما و یا نزدیکانتان را تهدید به مرگ می کند.
- به هنگام عصبانیت به دیوار مشت می زند یا اشیایی را به سمت شما پرتاب می کند.
- سر شما داد می کشد و یا شما را تحقیر می کند.
از نظر مالی شما را کنترل کرده یا از شما سو استفاده می کند:
- کارت های بانکی و پول نقد را از شما دور نگه می دارد.
- به شما خرجی محدودی می‌دهد و از شما بابت هر پولی که خرج می‌کنید، توضیح می‌خواهد.
- به شما اجازه کار خارج از منزل را نمی‌دهد.
- از شما یا دوستان شما دزدی می‌کند.
- اجازه داشتن پول برای نیاز های اولیه، مانند غذا و پوشاک را به شما نمی‌دهد.
شریک شما ارتباطات‌تان را محدود می‌کند و اجازه دیدن خانواده و دوستانتان را نمی‌دهد:
- او تمام دورهمی ها و مهمانی هایی که می روید و همچنین افرادی که با آن ها تعامل دارید را به دقت زیر نظر دارد.
- شما را مجبور می کند تا برای دیدن خانواده و دوستان خود، از او اجازه بگیرید.
- در حضور دیگران شما را خجالت زده می کند تا با میل خود از افراد دوری کنید.
همسرتان با شما بدرفتاری فیزیکی دارد:
- شما را در مکان هایی که نمی شناسید به تنهایی رهایی می کند.
- با اسلحه های گرم یا سرد به شما حمله می کند.
- به شما اجازه غذا خوردن، خوابیدن یا استفاده از مراقبت های درمانی را نمی دهد.
- شما را در داخل خانه زندانی می کند یا اجازه ورود به خانه را به شما نمی دهد.
- شما را کتک می زند، هل می دهد، گاز می گیرد و یا موهایتان را می کشد.
همسرتان از نظر جنسی شما را آزار می‌دهد:
- شما را وادار به انجام رابطه جنسی می کند.
- شما را وادار به پوشیدن لباس های تحریک کننده می کند.
- کاری می کند که احساس کنید انجام رابطه جنسی وظیفه شماست و به او بدهکار هستید.
- سعی می کند شما را به بیماری های مقاربتی دچار کند.
- از کاندوم یا سایر وسایل جلوگیری از بارداری استفاده نمی کند.
سوءاستفاده‌گران را با چه علایمی تشخیص دهیم؟
خشونت علیه زنان می تواند شکل های مختلفی داشته باشد اما نشانه هایی وجود دارند که بر اساس آن ها می توانید تشخیص دهید که آیا تحت خشونت خانگی قرار گرفته اید یا خیر. توجه داشته باشید که این نشانه ها می توانند متغیر باشند و حتی نشانه هایی کاملا متفاوت با آنچه که در لیست آورده شده است را تجربه کنید. نشانه ها عبارتند از:
- رفتارهای کنترلی
- مسخره کردن
- مجبور شدن به انجام رابطه جنسی
- تحقیر شدن
- فریاد زدن بی وقفه
- تهدید یا خشونت
- تخریب وسایل شخصی
- محدود کردن رفت و آمد با خانواده، دوستان و همکاران
- بررسی لوازم و وسایل شخصی
- تهمت زدن به قربانی خشونت و معرفی کردن وی به عنوان فرد سو استفاده‌گر (که در حقیقت وارونه جلوه دادن شرایط است).
علامت خشونت خانگی علیه زنان: نشان دادن نشانه‌های ترس
افرادی که تحت خشونت خانگی قرار می گیرند، ممکن است به هنگام دوری از فرد سو استفاده‌گر دچار اضطراب شده و یا عصبی شوند. این افراد ممکن است برای جلب رضایت شریک زندگی خود، بیش از حد مضطرب به نظر برسند.
فرزندان این افراد نیز در حضور فرد سو استفاده گر دچار احساس وحشت می شوند و تلاش می کنند تا دست از پا خطا نکنند. قربانیان معمولا در خصوص رفتارهای فرد سو استفاده‌گر صحبت نمی کنند، او را فردی بد اخلاق یا زود جوش معرفی می کنند. آن ها ممکن است اعلام کنند سو استفاده‌گر در صورت مصرف مواد و یا الکل دچار بد اخلاقی و خشونت می شود.
گاهی اوقات، ترس قربانی از تجربه خشونت خانگی به قدری شدید است که بر روی قدرت تصمیم گیری و حتی محافظت از خود و فرزندان تاثیر می‌گذارد و وی را دچار نوعی بی حسی می‌کند. زمانی که ترس شدت بگیرد، این افراد ممکن است حتی پیشنهاد کمک از سوی دوستان، خانواده و حتی ارائه دهندگان خدمات تخصصی را نیز رد کنند.
نشانه‌های تشخیص قربانیان خشونت خانگی
بهتر است نسبت به نشانه‌های زیر حساس باشید:
- مجروح بودن و بهانه تراشیدن برای دلیل جراحت
- تغییر شخصیت؛ مانند پایین آمدن اعتماد به نفس در افرادی که همیشه از سطح اعتماد به نفس خوبی برخوردار بودند.
- تماس های مداوم با شریک زندگی
- افرادی که هیچ گاه پول نقد به همراه ندارند.
- نگرانی های بیش از حد در خصوص راضی نگه داشتن پارتنر
- شرکت نکردن در دورهمی های اجتماعی، مدرسه و یا آمدن سر کار بدون هیچ دلیل مشخص
- پوشیدن لباس هایی که مناسب فصل نیست، مانند لباس های آستین بلند در تابستان به منظور پوشش جای زخم ها
آیا این نشانه ها در مردان متفاوت است؟
نشانه‌های نام برده شده میان مردان و زنان در بیشتر مواقع، یکسان هستند. سو استفاده گران مرد و زن می توانند هم به صورت کلامی و هم به صورت احساسی (مانند برداشت کلیدها، داروها و سایر موارد مورد نیاز) شریک خود را مورد آزار قرار دهند. این افراد ممکن است به صورت مداوم در جمع یا شبکه های اجتماعی شریک خود را تحقیر کنند.
سو استفاده می تواند شکل فیزیکی نیز داشته باشد. برای جبران تفاوت قدرت بدنی میان مردان و زنان، ممکن است سو استفاده‌گران در خواب به شما حمله کنند. حمله این افراد می‌تواند ناگهانی باشد یا با کمک اسلحه و سایر وسایل به سراغ شما بیایند. این افراد همچنین ممکن است کودکان و حیوانات خانگی شما را تحت آزار قرار دهند.
اگر تحت خشونت خانگی قرار گرفتیم، چه کار کنیم؟
در ابتدا باید بدانید که شما لیاقت یک زندگی بهتر را دارد و قرار گرفتن در موقعیت فعلی، تقصیر شما نیست. اگر در شرایط اضطراری هستید، می توانید با دستگاه های ذیربط، پلیس و اورژانس های اجتماعی تماس بگیرید.
تصمیم گرفتن در خصوص ترک رابطه و یا ماندن دشوار است. بنابراین می توانید با پلیس تماس بگیرید. برای این کار می توانید از خانه یکی از دوستان خود و یا جایی که احساس امنیت می کنید، تماس برقرار کنید. همچنین توجه داشته باشید که می توانید از دوستان، اعضای خانواده، همسایه ها، پزشک و یا جامعه معنوی خود در این راه کمک بخواهید.
همچنین یک برنامه فرار اضطراری برای خود طراحی کنید. برای انجام این کار، نکات زیر را رعایت کنید:
- یک نسخه از کلیدهای ماشین را در جایی پنهان کنید.
- یک کیف حاوی کلیدها، لباس های اضافی، مدارک مهم، پول و دارو آماده کنید و آن را در جای پنهان کنید. می توانید این کیف را در خانه دوستی که به وی اعتماد دارید، پنهان کنید.
- برای تماس با پلیس در شرایط خطر برنامه داشته باشید. می توانید برای کودکان، خانواده، دوستان و همکاران خود یک کد طراحی کنید تا در صورت اعلام آن، این افراد بدانند که جان شما در خطر است.
- مقصد خود و راه رسیدن به آن را مشخص کنید.
برای اطلاعات بیشتر در این زمینه مقاله راه های مقابله با خشونت خانگی را مطالعه نمایید.
اگر فکر می کنیم شخصی مورد سوء استفاده قرار گرفته است، چه باید کنیم؟
ممکن است با دیدن برخی از نشان های ذکر شده در ابتدای این مقاله، در خصوص موقعیت خطرناک دوست، همکار یا یکی از اعضای خانواده خود شک کرده باشید. اگر علامت خشونت خانگی وجود دارد که شک شما را تقویت می کند، باید آن را جدی بگیرید؛ چرا که ممکن است جان عزیز شما در خطر باشد. زمانی که با آن فرد صحبت می‌کنید، می توانید موارد زیر را در نظر داشته باشید:
- از او در خصوص مشکلش بپرسید
- به طور مشخص در خصوص مواردی که سبب نگرانی شما شده است با وی صحبت کنید.
- دقیق به او گوش دهید
- اجازه دهید آن فرد احساس کند که شما همیشه برای صحبت کردن با وی آماده هستید و تمام صحبت ها به صورت کاملا خصوصی حفظ می شوند
- پیشنهاد کمک دهید
- از تصمیمات و انتخاب های فرد حمایت کنید.
